Μυθοι και δεισιδαιμονίες των Ηλιακων Εκλειψεων

Οι κάτοικοι της Μεσοποταμίας μας άφησαν ένα πλήθος καταγεγραμμένων παρατηρήσεων σχετικά με τις ηλιακές εκλείψεις οι οποίες εντυπωσιάζουν μέχρι και τους σύγχρονους σε μας αστρονό­μους. Οι ίδιοι συνήθιζαν να ανάβουν δαυλούς, ασκώντας έτσι μία μορφή συμπαθητικής μαγείας, για να ξανανάψουν το σβησμένο άστρο.

Η πρόσφατη έρευνα έχει καταδείξει ότι οι ηλιακές εκλείψεις κατείχαν σημαντική θέση στη συναρπαστική μυθολογία της αρχαίας Αιγύπτου, και έχει προσκομίσει τα στοιχεία ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι παρατήρησαν τις ηλιακές εκλείψεις πάνω από 4.500 έτη πριν.

Οι Αιγύπτιοι λοιπόν θεωρούσαν ότι οι ηλιακές εκλεί­ψεις προέκυπταν από μία μάχη ανάμεσα στον ηλια­κό Θεό Ρα και τον ορκισμένο εχθρό του, το ερπετό Άποφις. Αυτό το ερπετό μάλιστα (Apep όπως κατονομάζεται) θεωρείται πως επιτέθηκε στη βάρκα του Θεού Ήλιου και αυτό είναι το αίτιο των ηλιακών εκλείψεων. 

Στην Κίνα, την Ινδία, τη νοτιοανατολική Ασία και στο Περού υπήρξαν πεποιθήσεις ότι οι δράκοι ή οι δαίμονες επιτίθενται στον ήλιο κατά τη διάρκεια των εκλείψεων. Ειδικότερα, στην Κίνα το φαινόμενο της έκλειψης του ήλιου ήταν εξίσου σημαντικό. Οι αρχαίοι Κινέζοι πίστευαν ότι ένας θρυλικός ουράνιος δράκος προσπαθούσε να καταπιεί τον ήλιο και προκαλούσε τις εκλείψεις. Μέχρι σήμερα η κινεζική λέξη για την έκλειψη σημαίνει «ηλιοφαγία».

Οι Κινέζοι, από του έτους 2800 π.Χ, προσπά­θησαν να αναπτύξουν την τέχνη της προβλέψεως των ηλιακών εκλείψεων. Παρόλα αυτά, δεν τα κατάφερναν πάντοτε πολύ καλά σε αυτόν τον τομέα, όπως μαρτυρά η ιστορία των δύο αυτο­κρατορικών αστρολόγων Ηί και Ηο περί το έτος 2136 π.Χ.

Πρέπει να πούμε ότι στην Κίνα δεν «αστειεύ­ονταν» με τις εκλείψεις, καθώς ο αυτοκράτορας εθεωρείτο “Υιός του Ουρανού” και η βασιλεία του έπρεπε να αντανακλά και να εγγυάται την κο­σμική αρμονία. Μία έκλειψη μπορούσε συχνά να ερμηνευθεί ως δείγμα αταξίας και δυσαρμονιών στην αυτοκρατορική διακυβέρνηση. Ήταν ένα εί­δος προειδοποιήσεως προς τον αυτοκράτορα ότι έπρεπε να επανορθώσει κάποια σοβαρά σφάλμα­τα τα οποία προκαλούσαν δυσαρμονία, και η επα­νόρθωση αυτή απαιτούσε μία ειδική τελετή που έπρεπε να γίνει αμέσως και με απόλυτο σεβασμό σε ένα πλήθος λεπτομερειών.